REPORTS / VERSLAGEN
 Historisch Colloquium

Amsterdam, 27 oktober 2000


Op vrijdag 27 october organiseerde het Landelijk Werkcontact voor de Geschiedenis en de Maatschappelijke Functie van de Wiskunde in samenwerking met de Divisie Wiskunde & Informatica van de Vrije Universiteit en het Centrum voor Wiskunde en Informatica een historisch colloquium met een programma vol variatie.
Toen een en ander georganiseerd werd hadden we natuurlijk niet kunnen vermoeden dat Dirk Jan Struik op zaterdag 21 oktober 2000 zou komen te overlijden. Zodra ons zijn verscheiden ter ore was gekomen hebben we het programma omgegooid. Na een herschikking van het programma is onmiddelijk aktie ondernomen. Om te beginnen hebben we iedereen een elektronisch bericht gezonden. Een enkeling kreeg dit bericht per post. Het resulterende programma staat hieronder afgedrukt.
Op de dag zelve werd de zaal voller naarmate het einde naderde. Jacqueline Stedall begon haar lezing --over historiografie van de wiskunde in de 17de eeuw-- met een korte verwijzing naar Struik. De beide herdenkingslezingen werden door zo'n 60 mensen bijgewoond. De algemene teneur was dat er nog eens uitgebreid op Struik moest worden teruggekomen.


Tijd: vrijdag 27 october 2000 van 14.15 tot 17.00 uur
Plaats: Zaal Z 011 in het Centrum voor Wiskunde en Informatica, Kruislaan 413, Amsterdam

Inlichtingen: Teun Koetsier tel. 020-4447684, e-mail: teun@cs.vu.nl


PROGRAMMA

14.15-15.00 uur
Jacqueline A. Stedall (Open University, Milton Keynes)
Wallis versus Vossius: the beginning of the modern historical study of mathematics.

15.00-15.45 uur
Rüdiger Thiele (Universität Leipzig)
On Hilbert's 24th Problem: Report on a new source and some remarks.

15.45-16.00 uur
Theepauze

16.00-16.10
Marjolein Kool (Hogeschool Domstad)
Een persoonlijke herinnering aan Dirk Jan Struik.

16.10-16.45
Gerard Alberts (CWI en KUN)
Dirk Struik schreef geschiedenis.



Abstracts

Jacqueline A. Stedall (Open University, Milton Keynes)
Wallis versus Vossius: the beginning of the modern historical study of mathematics
When John Wallis, professor of geometry at Oxford, wrote A treatise of algebra historical and practical (London 1685) he drew heavily on the De scientiis mathematicis (Amsterdam 1650) of John Gerard Vossius, who had been professor of history at Amsterdam. On one point, however, Wallis disagreed with Vossius. It was the opinion of Vossius that the Hindu-Arabic numerals were unknown in northern Europe before 1250 but Wallis argued carefully and correctly for a much earlier date. In doing so he used a wide range of evidence from a variety of sources, and devised methods and standards which all subsequent historians have followed. He can therefore perhaps be claimed as the first modern historian of mathematics.


Rüdiger Thiele (Universität Leipzig)
On Hilbert's 24th Problem: Report on a new source and some remarks
One hundred years ago, on 8 August 1900, to be exact, David Hilbert delivered his famous Paris talk. It was at the end of the year 1899 when David Hilbert was invited to make one of the major addresses at the coming second International Congress of Mathematicians in Paris. Hilbert hesitated and at last decided to lecture on some open mathematical problems, but he decided so late (in July) that his talk "Mathematical Problems" was only included in the History section instead of the opening session. However, Hilbert's problems have proved to be central in the 20th century and became famous. All in all he discussed 23 important problems, however he did not present all of them in his address. Furthermore, he had even cancelled a problem on proof theory. The talk will give a short prehistory of Hilbert's famous talk. Then I will go into some detail on the cancelled 24th problem and make some historical, logical, mathematical (concept of Syzygies) and philosophical remarks. In short I will compare Hilbert's ideas with Einstein's view on simplicity in mathematics and physics respectively.


Gerard Alberts (CWI en KUN)
Dirk Struik schreef geschiedenis
Met zijn Yankee science in the making en zijn Concise history of mathematics schreef Dirk Struik geschiedenis. In de voordracht zal worden ingegaan op de traditie en de context waarin Struik die geschiedenis schreef: zijn positie in de historiografie dus.